Maymun Çiçeği Belirtileri Nelerdir?
Haber Başlıkları
1970’li yıllardan itibaren insanlarda görülmeye başlaması ile birlikte, maymun çiçeği belirtileri nelerdir sorusu yaygınlaşmaya başlamıştır. Hastalığın belirtileri genelde çiçek hastalığı semptomları ile aynı olmaktadır. Tek farkı çiçek hastalığında olduğundan çok daha hafif şekilde semptomlar görülmektedir. Aslında maymun çiçeği ve çiçek hastalığında belirtiler aynı olmaktadır. Belirtilerde tek fark ise maymun çiçeği lenf düğümlerine iyice şişirmektedir. Çiçek hastalığı görülen kişilerde ise lenf düğümleri şişmemektedir. Maymun çiçeği hastalığının görülmesine neden olan bazı temel belirtiler bulunmaktadır. Bu belirtilerin kuluçka süresi genelde 7 ile 14 gün aralığında değişmektedir. Bazı durumlarda ise 21 güne kadar uzadığı gözlemlenmektedir. Maymun çiçeği hastalığına yakalandığınızı düşündürecek belirtiler şu şekildedir:
- Ateşinizin yükselmeye başlaması,
- Oldukça rahatsız edici bir şekilde baş ağrısı,
- Vücudunuzda oluşan kas ağrıları,
- Aynı şekilde sırt ağrıları,
- Çiçek hastalığı olmadığınızı belirleyecek fakat maymun çiçeği hastalığı belirtilerinden birisi olan lenf düğümleri şişkinliği,
- Vücudunuzda gözlemlenen titreme,
- Kendinizi yorgun hissetmeniz.
Maymun çiçeği belirtileri arasında olan yüksek ateşin 3 gün aralığında sürdüğü bilinmektedir. Bazı durumlarda ise bu süre uzayabilmektedir. Ateşe bağlı olarak gözlemlenen yüzde kızarıklık ve daha sonrasında vücudun diğer bölgelerine doğru ilerleyen kızarıklıklar da kimi zamanlar gözlemlenebilmektedir.
Maymun Çiçeği Nedir?
Maymun çiçeği virüsü dünya üzerinde ilk olarak 1958 yılında ortaya çıkmıştır. Araştırmalarda kullanılan maymun kolonilerinde çiçek hastalığına benzer bir hastalığın görülmesi üzerine çoğalmaya başlayan bir virüs olduğu bilinmektedir. Bu nedenden dolayı da virüsün ismine maymun çiçeği hastalığı denmiştir. Hayvanlar üzerinde bu virüsün yayılımı devam ederken, insanlarda gözükmeye başlaması ise 1970 yılını bulmuştur. 1970 senesinde Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde ortaya çıkan ilk vaka ve daha sonrasında Batı Afrika başta olmak belirli bölgelerde çok daha fazla gözükmeye başlamıştır. Son zamanlarda ise Avrupa’da da gözlemlenmeye başlamıştır.
Maymun Çiçeği Görüntüsü
Maymun çiçeği görülen kişilerde ilk 5 günün ardından deride dökülmeler başlamaktadır. Daha sonrasında oluşan aşamalarda ise, vücudun tamamına yayılabilecek potansiyelde olan kabarcıklar oluşmaya başlamaktadır. Avuç içleri, ayaklar ve gözler gibi birçok yerdeki lezyonlar kabuk bağlama aşamasından sonra vücuttan ayrılarak dökülmeye başlamaktadır. Genelde Afrika kıtasında görülen, günümüzde ise tüm dünyaya yayılmaya başlayan bir hastalık haline gelmiştir. Afrika kıtasında bu virüsün bulaşmış olduğu her on insandan birisi vefat etmektedir.
Maymun Çiçeği Virüsü Türkiye’de
Her zaman olduğu gibi bu konularda açıklamayı ilk yapan kişi olan Fahrettin Koca’nın sosyal medya üzerinden atmış olduğu mesaj ile birlikte maymun çiçeği virüsü Türkiye’de olduğu resmi ağızdan duyuruldu. İlk olarak 37 yaşındaki bir vatandaşta çıkmıştır. Sağlık bakanı
’nın sosyal medya üzerinden yayınlamış olduğu mesajda 30 Haziran 2022 tarihli bilgilendirme yer almaktadır. Türkiye’nin virüsü Türkiye’ye sokmama çabalarına rağmen, diğer Avrupa ülkelerine göre geç de olsa virüs Türkiye’ye giriş yapmıştır. Maymun çiçeğinin Avrupa ülkelerinde mayıs ayından sonra görülmeye başlaması ve başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde tespit edilmesinin ardından Türkiye’ye Haziran ayında giriş yapması ülkedeki vatandaşları tedirgin etmiştir. Maymun çiçeğinin genelde Batı Afrika ve yağmur ormanları civarında görülmesinden dolayı, Avrupa ülkeleri ve Türkiye sınırları içerisinde görülmeye başlaması tedirginliğe yol açmıştır. 2022 yılında hala sürmeye devam eden korona virüsünde etkisiyle, maymun çiçeği hastalığının da yıllar boyu büyük kayıplara yol açabileceği düşüncesi oluşmuştur. Bu yönüyle bakarsak maymun çiçeği hastalığı, korona virüsü kadar bulaşıcı bir hastalık değildir. Bunu doğrular nitelikte olan hasta sayıları da mevcuttur. Virüsün Türkiye’ye girdiği andan itibaren, Türkiye sınırları içerisinde 5 kişide maymun çiçeği hastalığı tespit edilmiştir. Tespit edilen 5 kişiden dördünün tedavileri tamamlanmış ve gözlem altında tutulmaya devam edilmiştir.
Maymun Çiçeği İlk Belirtileri Nelerdir?
Maymun çiçeği nasıl bulaşır ve belirtileri nelerdir sorusuna karşılaşma ihtimalimiz gün geçtikçe artmaktadır. Virüsün insandan insana bulaşma aşamasına tanık olacağımız ilk aşama, virüsün bulaşmış olduğu bir hayvan veya insanın kullanmış olduğu eşyaya veya direkt olarak kendisine temasta bulunulduğu takdirde virüsün mevcut olmadığı bünyeye geçişi sağlanmaktadır. Bu andan itibaren, temasta bulunan kişi de artık bir maymun çiçeği hastasıdır. Maymun çiçeği hastalığının belirtileri genelde hemen ortaya çıkmamaktadır. Hastalık belirtilerinin ortaya çıkması için 3 ile 5 gün arasında beklemek gerekmektedir. Bu bekleme süresinin ardından eğer temasta bulunan kişi gerçekten hastalığı vücuduna almış ise kendisinde birçok belirti görülme ihtimali bulunmaktadır. En başta görülecek olan ateş ile birlikte vücut derisindeki değişimler gözlemlenmektedir. Bunu takip eden baş ağrıları ortaya çıkmaya başlamakta ve vücudundaki kas ağrıları artmaya başlamaktadır. Maymun çiçeği hastalığına has olan bir özellik ile lenf düğü şişmesi hastayı rahatsız etmekte ve artık hasta titreme aşamasına gelebilmektedir. Tüm bu belirtileri taşıyan hastalarda genelde yorgunluk da bu belirtileri takiben ileriki günlerde gerçekleşmektedir. Maymun çiçeği hastalığı temas halinde bulaşan bir hastalık olduğu için bu hastalığı taşıyan kişiler ile temas edilmemesi veya eşyalarının kullanılmaması gerekmektedir. Eğer bu virüs hayvanlardan bulaşıyor ise ısırma, salya ve temas ile bulaşırken, insanlarda da aynı şekilde temas, eşyaların kullanımı ve diğer lezyon materyaller aracılığı ile hastalığın bulaştığı düşünülmektedir. Merak edilen bulaşma şekli ise insandan insana olan kısmıdır. Bu aşamada virüsün temas haricinde bulaşabilmesi için solunum damlacıklarını kullanması gerekmektedir. Bu damlacıklar da genelde birkaç santimden fazla ileriye gidememektedir.
Maymun Çiçeği Virüsü Tedavisi
Maymun çiçeği virüsü tedavisi için günümüzde hala bulunabilmiş bir ilaç yoktur. Virüsün ilk olarak nereden çıktığı dahi tam olarak bilinememekle birlikte, Afrika civarlarındaki kemirgenler tarafından hastalığın dünyaya yayılmaya başladığı düşünülmektedir. Günümüze kadar tedavisi bulunamayan bu hastalık için farklı yöntemler denenmektedir. Hastalık için bulunmuş olan herhangi bir tedavi yöntemi bulunmadığı için kimi zaman önleme yollarına gidilmiş, hastalığın ilerlemeye başladığı düşünüldüğü takdirde ise çiçek hastalığı için kullanılan ilaçların hastaya kullanılarak, ilerleme sürecine giren maymun çiçeği hastalığını bir an önce durdurabilmek ve hastanın iyileşmesine yardımcı olmak hedeflenmektedir. Bu ilaçlar hiçbir zaman %100 etki etmemektedir. Genel itibariyle yüzde 80 civarlarında bir etkiye sahiptir. Maymun çiçeği hastalığında ek tedavi gereken kişilerin belirlenmesi şu durumlarda olmaktadır:
- Çiçek hastalığından önce virüs bulaşan kişide şiddetli hastalıkların bulunması,
- 8 yaşından küçük çocuklarda ağır hastalık geçiren ve halihazırda hastalığı devam eden küçük çocukların maymun çiçeği virüsü bulaşması sonucu ek tedavi belirtileri artabilir,
- Maymun çiçeği hastalığından önce vücut derisinde herhangi bir ciddi hastalık yaşayan insanlarda ek tedavi gerekebilmektedir.
Yukarıda saymış olduğumuz nedenler bu hastalığın ağır geçmesine neden olabilecek sadece birkaç tane maddedir. Bunlardan ayrı olarak vücudun çalışma mekanizmasına bozan daha farklı hastalıkların da bulunması durumunda vücudunuza bulaşacak olan ekstra maymun çiçeği hastalığı ile birlikte durum ağırlaşabilmektedir. Maymun çiçeği virüsünün öldürücü etkisi olması ve bu virüse karşı yeni bir tedavinin geliştirilememesinden dolayı, tedavi aşamasına geçilmeden kendimizin alacak olduğu önleyici tedbirler ile de bu tehlikeli virüsten korunabiliriz.
Maymun Çiçeği Hastalığını Önleme Yolları
Maymun çiçeği virüsüne karşı bazı önleyici tedbirler ile koruma sağlayabilirsiniz. Bu önlemler şu şekildedir:
- Maymun çiçeği belirtileri gözlemlenen hayvan ve insanlardan uzak durmalı ve virüs şüphesi olan kişiler ile temastan kaçınmalısınız.
- Maymun çiçeği hastalığının görülmüş olduğu bölgelerde gezinmemeli ve maymun çiçeği hastalığına yakalanarak ölen hayvan ve insanların bulunmuş olduğu ortamlarda çok fazla zaman geçirilmemelidir.
- Virüsü kapmış olduğu düşünülen insanlar ile diğer kişilerin teması kesilmeli ve izole işlemleri derhal başlamalıdır.
- Virüsü kapmış olan hayvan ve insanlar ile temasta bulunulmuş ise elinizi hemen temizlemeniz gerekmektedir. Bu temizliği sabun veya alkol bazlı dezenfektanlar ile yapabilirsiniz.
- Maymun çiçeği virüsüne yakalandığını bildiğiniz halde genelde aynı ortamda bulunmanız gereken durumlar olabilmektedir. Bu zamanlarda hastalara yaklaşırken koruyucu ekipmanlar giyilmelidir.