SGK Matrahına Neler Dahil?
Haber Başlıkları
5510 Sayılı Kanun’a göre işverenlerin çalıştırdıkları sigortalı işçilere ödedikleri ücretlerin tamamından sigorta primi alınmaktadır. Bu aylık ödenen paraların o ay içerisinde prime işlendiği gibi, bazen de ilerleyen aylarda prime dahil edilebilir. Çalışanlara verilen bu ücretlerin prime dahil edilme sürecine sigorta matrahı denilmektedir. Bu sigorta matrahları işçilerin aldıkları sabit ücrete bir etkisi yoktur.
Aile Yardımı SGK Matrahına Dahil mi?
Türkiye’de kamu çalışanlarına verilen aile ve çocuk yardımı gibi ödemeler özel sektörde belirsizliğini korumaktadır. Çünkü özel sektörde aile yardımları, toplu ve normal iş sözleşmelerinde yer alırsa çalışanlar aile yardımı alabilmektedir. İşveren ise çalışanına aile yardımı yaptığında ve bu yardımı bordrolaştırırsa çeşitli vergi indirimlerinde yararlanabilmektedir. Aile yardımı ödemeleri, SGK tarafından aylık asgari ücretin %10’unu geçmemek şartıyla prime esas kazanç matrahına içerisine girmiyor. Eğer bu rakamı geçerse SGK primine dahil edilmelidir. 2022 asgari ücreti üzerinden aile yardımı SGK istisna tutarı hesaplandığında; 6.471 TL x %10 = 647,10 TL Aile yardımlarında gelir vergisi tarafındaki sadece kamu çalışanlarına ödenen miktarlarda geçerlidir. Özel sektör işçilerine ise aile yardımı yapıldığında gelir vergisinden muaf sayılmamaktadırlar. 
SGK Matrahı Nelerden Oluşur?
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77. maddesinin birinci fıkrasında, ücret, prim, ikramiye ve buna benzer istihkakların prime esas tutulacağı açıkça ifade edilmiştir. SGK matrahı şunlardan oluşmaktadır; Asıl Ücretler, Ödeme Şekil ve Zamanına Göre Ücret Çeşitleri, Ücretin Eklentileri, İdare veya Kaza Mercilerince Verilen Karar Gereğince Yapılan Ödemeler, Diğer Ödemeler, Sigortalılara İstirahatli İken Ödenen Ücretler, Yıllık İzin Ücretleri, İzin Harçlığı. Yukarıdaki başlıkların bazılarının içeriği şu şekildedir: 1-Asıl Ücretliler İş Kanunu’na göre, ücret, bir kişinin yaptığı bir iş sonucunda işveren tarafından parasal olarak işçiye ödediği miktardır. Ayrıca mesai ücretleri, ulusal tatiller ve ek iş verilen ücretlerde asıl ücretliler kısmına girmektedir. 2- Zaman Göre Ücret Çeşitleri a- Zaman Birimine Göre Ücret İşçinin kaç saat çalışacağını ve bu süre karşılığında bir ücretin belirlenmesi zorunludur. Örneğin saatlik 10 TL veya aylık 10.000 TL gibi. b- İşbirimi Esasına Göre Ücret İşveren ve işçi kendi arasında işin parçasına, kilosuna ya da metrekaresine göre anlaştılarsa, bu anlaşmaya göre bir ücret belirlenmelidir. c- Götürü Ücret Götürü ücret, işçi tarafından uzun sürede bitecek bir işin sonucu ele alınarak bir ücret belirlenir. 3- Ücretin Eklentileri a- Primler İşveren, çalışanlarına çeşitli primler vererek onların daha azimli bir şekilde çalışmalarını sağlamaktadır. b- İkramiye İkramiye bir işçinin alın teriyle elde etmiş olduğu bir haktır. İşçinin geçmiş zamanlarda verdiği hizmetlerin karşılığıdır. İkramiyeler, sigortalı işçinin hizmet süresinin bitiminden önce ödenmelidir. 4- İzin Ücreti İzin ücreti 4857 sayılı Kanunun 59’uncu maddesine göre şöyle açıklanmaktadır: “iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücretin, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödeneceği öngörülmüştür. Bu nedenle, sigortalıların hak kazanıp da kullanmadıkları yıllık izin sürelerine ait ücretlerin hizmet akdinin feshinden sonra ödenmesi halinde, 4857 sayılı Kanunun 59 uncu maddesine göre akdin feshedildiği tarihte hak kazanıldığı nazara alınarak, bu nitelikteki yıllık izin sürelerine ilişkin ücretler akdin feshedildiği ayın kazancına dahil edilecektir. Akdin feshedildiği ayda çalışılan gün sayısına tekabül eden günlük prime esas kazancın, prime esas günlük kazanç alt sınırının 6,5 katından fazla olması halinde, aşan kısım prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.” 5- İzin Harçlığı Sigortalı çalışanların imzaladıkları toplu iş sözleşmelerinde ölüm, doğum ve evlenme gibi durumlarda alınan izinlerin 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer alan yıllık ücretli izinlerden sayılmadığını açıkça belirtilmiştir.
SGK Ödemesi Neye Göre Hesaplanır?
İşverenlerin ödemek zorunda oldukları sigorta primlerinde yıllara göre bir değişim görülmektedir. Bu primler işverenlerin çalışanlara verdiği brüt maaşla ve SGK matrahına dahil olan ek ödemelerle birlikte hesaplanmaktadır.
Sosyal Yardım SGK Matrahına Dahil mi?
İşverenlerin çalışanlara mal olarak verdikleri sosyal yardımlar, miktarları ne olursa olsun, prime esas kazançlara içerisinde yer almamaktadır. Ancak bu sosyal yardımlar parasal olarak yapılırsa; giyim parası, ekmek parası veya yağ parası gibi durumlarda ise prime tabi tutulmak zorundadır. Bu durum 5510 sayılı Kanun’un 80. Maddesinde açıkça görülmektedir. MADDE 80- (Değişik: 17/4/2008-5754/47 md.) b): Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.” Özel Sağlık Sigortası SGK Matrahına Dahi mi? İşveren çalıştırdığı sigortalı işçiye yaptığı özel sağlık sigortası primini ve bireysel emeklilik katkı paylarını işveren tarafından ay içerisinde yatırılan toplam ödenen miktarın çalışanın aldığı asgari ücretin %30’una denk gelen tutarı prime esas kazancın dışında tutulmakla birlikte kalan kısmı ise para yatırılan ayın prime esas kazancının içinde yer alacaktır. SGK Tescil ve Hizmet Dökümüne ulaşmak için https://www.turkiye.gov.tr/sgk-tescil-ve-hizmet-dokumu tıklayınız.
